Ukutholwa kwakamuva kwembulile ubuhlakani kanye nempilo yomphakathi of the southern Resident killer whales, inani labantu abahlala kule Salish Sea phakathi kweCanada ne-U.S. Ngamafilimu amaningi e-drone, ososayensi babhale ukuthi la ma-cetaceans aphuka futhi aguqule i-kelp iqala kanjani yenza amathuluzi abaklwebha ngawo futhi babhucuzane. Lesi simo, esaziwa ngokuthi i-allokelping, iye yavusa isithakazelo samazwe ngamazwe ngokusuka kwayo kanye nokujula kwezibopho zomphakathi zalezi zilwane.
Kuze kube manje bekwaziwa ukuthi i-orcas neminye imikhomo idlala ngolwelwe noma iluhlikihle esikhumbeni sayo, mhlawumbe njengendlela susa ama-parasite futhi unakekele isikhumbaKodwa-ke, ukuziphatha okubhaliwe kudlulela ngalé kokudlala okulula: imikhomo ebulalayo ikhetha ngamabomu, ihlephule, futhi ivumelanise izingcezu ezithile zokhula lwasolwandle olunsundu, okuthi, ngenxa yokuthungwa kwayo okufana nepayipi nendawo eshelelayo, ilungele ukuhlikihla esikhumbeni ngaphandle kokusilimaza.
Ochwepheshe bakukhombisile lokho abesilisa nabesifazane babo bonke ubudala zirekhodwe bezijwayeza i-allokelping, okubonisa okuthandwayo okucacile kwe ukuxhumana nezihlobo eziseduze nabantu asebekhulile ngokufanayo. Izikhathi eziningana, i-orcas isonteka futhi iphendule imizimba yabo, ibambe i-kelp phakathi kwayo imizuzu ukuze yelule ukuxhumana, iphakamisa ukuthi lokhu umsebenzi wokunakekela umphakathi kanye nokunakekelana.
Izakhiwo ze-algae kanye nomsebenzi wezempilo okungenzeka
Ulwelwe olunsundu izakhiwo ezilwa namagciwane nezokulwa nokuvuvukala eyaziwa, engasiza i-orcas ukuthi igcine isikhumba esinempilo, yenza kube lula ukuphuma kwamangqamuzana esikhumba esifile, futhi inciphise ukungakhululeki okubangelwa ama-parasites. Ngaphezu kokuqinisa izibopho ngaphakathi kwe-pod, ososayensi basikisela ukuthi lokhu kuziphatha kungaba ne- inhloso yenhlanzeko nokwelapha.
Lolu hlobo lokuzilungisa lubhalwe phansi okungenani izinsuku eziyisishiyagalombili esikhathini socwaningo lwakamuva, futhi zonke izinkomba zikhombisa ukuthi igxile kakhulu emasikweni alesi sibalo sabantu. Ngokwabacwaningi, lokhu kuyi-a isiko eliyingqayizivele ukuthi, uma izakhamuzi zaseningizimu zizolahleka, zizonyamalala unomphela kanye nazo.
Isiko lezilwane engozini enkulu
I-Southern Salish Sea Resident Orca Pod ibhalwe njenge esengozini enkuluEkubalweni kwabantu kokugcina kwangoJulayi 2024, kuphela Amakhophi we-73, isibalo esikhathaza ochwepheshe nabalondolozi bemvelo. Akukhona nje kuphela ukuthi ukuhlukahluka kwezakhi zofuzo kusengozini, kodwa futhi nezindlela zabo zokuphila nobudlelwane bomphakathi.
Izinsongo eziyinhloko lawa ma-orcas abhekana nazo zihlanganisa Ukushoda kwe-salmon ye-Chinook, umthombo wabo wokudla oyinhloko, othintwa ukudoba ngokweqile kanye nokucekelwa phansi kwezindawo ezihlala emfuleni, kanye umsindo ongaphansi kwamanzi kanye nezinto ezingcolisa izimboni ezinqwabelana endaweni yasolwandle. Ososayensi baphinde baxwayise ngokuthi ukwehla kwamahlathi e-kelp, okubalulekile ekulungiseni umphakathi, kuyingozi eyengeziwe. ukufudumala kwembulunga yonke kanye nokukhuphuka kwamazinga okushisa kwamanzi.
Ukutholwa kwalo mkhuba kunikeza ukuqonda okusha mayelana ne ukuziphatha okuyinkimbinkimbi komphakathi kwe-orcas futhi ivula indlela yocwaningo oluqhubekayo lokufunda nokudluliswa kwamakhono kwezinye izinhlobo zezilwane zasolwandle. Ochwepheshe bagcizelela isidingo sokuvikela kokubili ama-orcas kanye nezindawo zokuhlala nezinhlobo ezithembele kuzo, ukuze la masiko nezindlela zokuphila zingalahleki olwandle.
Ukubuka ngobuchwepheshe besimanje, njengokusebenzisa ama-drones, kuyavumela veza izici ezazingaziwa ngaphambili zempilo yomphakathi yama-cetaceans ukuthi kuze kube yiminyaka embalwa edlule kwakungenakwenzeka ukutadisha. Ukusinda kwalesi siko lezilwane kuncike esenzweni esiphuthumayo sokuvikela imvelo yaso ebuthakathaka kanye nomthombo waso wokudla oyinhloko.
Ukuziphatha komkhomo kukhombisa ukuthi ukuziphatha kwemvelo kuyinkimbinkimbi futhi kungabaluleka ezibophweni zezempilo nezenhlalo zalezi zilwane. I ukudluliswa kwamasiko afana ne-allokelping igqamisa ukubaluleka kwemizamo yokonga. Ukuqinisekisa indawo enempilo kanye nensada yemithombo yokudla kubalulekile ekugcineni le mikhuba yomphakathi kanye nokuvimbela ukulahlekelwa okungenakuhlehliswa kwalolu lwazi lwamasiko oluyingqayizivele.